Tips and tricks 79: Kaasmarkt + Alpabzug Elm

Koeien, in België had ik er nooit een band mee. Ze waren er, in verschillende kleuren en formaten, maar dat was het dan ook.

In Zwitserland daarentegen werd ik al heel snel verliefd op de lichtbruine Zwitserse koeien mét koeienbel. Heerlijk: het plattelandsgevoel, de groene heuvelflanken, de houten boerderijtjes en het geklingel van de bellen. Al zeg ik er wel steeds bij dat ik geen hoogsensitieve koe zou willen zijn. Dag en nacht (ok, ze liggen voornamelijk neer dan maar toch) dat getingel en getangel rondom jou en vooral nog eens veroorzaakt door jezelf.

Maar tijdens onze talrijke wandelingen word ik steeds helemaal zen van de koetjes. Koeien zijn in Zwitserland nog steeds heel belangrijk. Het is het land van kaas en chocolade en hiervoor heb je nu eenmaal melk nodig. De Zwitsers zijn er ook 100% van overtuigd dat hun chocolade en kaas de lekkerste is omdat hun melk zo vers en gezond is want die melk komt van koetjes die een hele zomer lang heerlijk in het groene gras op een bergflank konden grazen. Eerlijk, ik zou in Zwitserland best een koe of geitje willen zijn.

Maar de koeien kunnen uiteraard tijdens de koude wintermaanden niet in de bergen blijven. Want dan zijn de paden niet meer toegankelijk en kunnen de boeren ook hun zomerhutten, waar ze dagelijks melken, niet meer bereiken. Ook voor de koeien zou het boven te koud en te onveilig zijn en vooral, er is geen gras meer te vinden in de dikke pak sneeuw. Dus vanaf half september tot begin oktober ergens wordt in verschillende dorpen in Zwitserland een traditioneel (zo zijn de Zwitsers nu eenmaal) feest gevierd: de Alpabzug.

Tijdens een Alpabzug (of Alpafvaart) brengen verschillende landbouwersfamilies hun kuddes koeien feestelijk naar beneden. De dieren worden versierd met bloemen, de grootst mogelijke bellen en hoedjes. In stoet wandelen ze door het dorp om dan uiteindelijk terug naar de stallen of de weide in het dal te worden gebracht. In het dorp is er dan feest en soms, zoals vandaag in Elm, ook een traditionele markt.

De voorbije 2 jaar werd er, om gekende redenen, ook minder gevierd. We waren al eens een mini-versie van zo’n Alpabzug gepasseerd vorig jaar tijdens een tripje naar Appenzell maar dit was nu de kans om een echte traditionele Alpabzug mee te maken.

In Elm, op een goed uur rijden van Thalwil, wordt je door verkeersleiders naar de gratis parkeerplaatsen verwezen. Wij kwamen net na de middag aan en moesten ons op de verste parking van het dorp parkeren. Maar geen probleem, we zijn in Zwitserland he! Er waren 2 opties. Ofwel neem je een speciaal ingelegde bus om de 4 km te overbruggen richting dorp en feestelijkheden ofwel neem je het wandelpad (iets meer dan 4 km wellicht) dat naast de rivier loopt door de groene weides.

Onze keuze was snel gemaakt want na een weekje met vooral regen en grijze dagen scheen vandaag het zonnetje volop en konden de 9 km ons niet tegenhouden. We hebben echt genoten van de wandeling, die je aan de hand van de typische Zwitserse gele bordjes, zonder problemen naar het dorp brengt.

Toen we het dorp bereikten, werden we meteen al verrast door een prachtig concert. Mannen en vrouwen in traditionele kledij wandelen door de dorpsstraten met reuze koeienbellen op hun nek, in een gelijke pas, waardoor de bellen een synchroon geluid maken. Luid, heel luid maar ook pakkend. Vol overgave en de traditie in ere houdende, zie je de mannen glunderen met hun zware bellen in de nek.

Overal in de kleine dorpsstraatjes stonden traditionele marktkraampjes waar je (vooral) kaas, fijne vleeswaren, souveniers, houten planken, hoeveijs, enz. kon kopen. Wij lieten ons verleiden door de braadworsten en een bordje raclette. Julia vond het hoeveijsje dan weer overheerlijk.

Rond 14.30 uur was de echte Alpabzug gepland. We hoorden in de verte belletjes en de stoet werd voorgeleid door een versierde tractor die de hele bende de weg wees. De landbouwersfamilies lopen trots achter hun kudde koeien en langs alle kanten worden er foto’s en filmpjes gemaakt (ik beken geheel schuldig).

Na de abzug waren we blij dat wij de 4 km nog langs de rust en natuur terug mochten wandelen richting de parkeerplaats. We draaiden ons voor de parking nog even om en bewonderden het prachtige dal, met besneeuwde bergtoppen, nog eens goed. Aaaaah, heerlijk hier!